در این مقاله قصد داریم تا در مورد فن کوئل و نحوه کارکرد آن توضیح دهیم و اینکه چگونه این سیستم باعث سرمایش و گرمایش می شود را بررسی نماییم. برای این کار ابتدا قطعاتی که درون آن تعبیه شده را شناخته و سپس نحوه تعامل آن با چیلر و بویلر که منابع تامین آب سرد و گرم هستند را بررسی می کنیم.

فن کوئل چیست و چگونه باعث سرمایش و گرمایش می شود ؟

فن کوئل یک سیستم ساده است که از یک مبدل حرارتی (کویل) سرمایشی/گرمایشی و یک فن تشکیل شده است. آب سرد در تابستان یا آب گرم در زمستان درون کویل های (لوله های مسی) آن جریان یافته و فن با دمیدن هوا از اطراف کویل (لابلای لوله ها) ، موجب برخورد هوا با سطح سرد یا داغ کویل شده و هوای سرد یا گرم را به فضای داخل ساختمان می رساند.

با ورود جریان آب سرد درون کویل ها توسط دستگاه چیلر (یا دستگاه مینی چیلر در سایز کوچکتر) و جریان آب گرم درون کویل ها توسط دستگاه بویلر موجود در موتورخانه (یا دستگاه پکیج گازسوز زمینی یا دیواری در سایز کوچکتر)آب مورد نیاز تامین می شود.

نکات مهم وکلیدی تغییر دما

فن کوئل در تهویه مطبوع انواع ساختمان های مسکونی ، اداری ، تجاری و … مورد استفاده است . گاهی یونیت به صورت داکت (کانالی) استفاده شده که به آن داکت فن کوئل یا فن کوئل کانالی گفته می شود که توانایی تامین و وارد کردن هوای تازه به درون ساختمان را دارد.
فن کوئل توسط یک کلید روشن/خاموش دستی یا ترموستاتی کنترل میشود که به وسیله آن یا دور فن تغییر میکند و یا اینکه جریان آب ورودی به آن توسط یک شیر باز و بسته میشود.در ساختمان های مجهز به BMS کنترل توسط یک کنترل دیجیتال که به شبکه متصل میشود ، انجام میپذیرد.

از مزایای بکارگیری فن کوئل ها در ساختمان این است که میتوان از انرژی و هوای گرم و سرد استفاده بهینه کرد، بدون اینکه نسبت به هم تاثیری داشته باشند.میتوان فن کوئلی را که بیهوده در حال کار است را خاموش نمود و یا درجه حرارت هوای خروجی از آن را تغییر داد.

این سیستم بسیار ساده و دارای انعطاف بالایی می باشد. نصب این دستگاه می تواند نسبت به سیستم هایی مانند هواساز ، صرفه اقتصادی بیشتری داشته باشد. زیرا به کانال کشی های متعدد (به جز نوع کانالی) در آنها نیازی نیست و با لوله کشی مستقیما به دستگاه های تولید کننده آب سرد و آب گرم متصل می شوند.

با اندازه گیری دمای هوای ورودی و خروجی از و نیز حجم هوای ورودی عبوری از آن می توان توان حرارتی و برودتی خروجی آن را محاسبه نمود.

طراحی فن کوئل در دو حالت کلی دمنده و مکنده انجام می شود. در حالت دمنده، فن دستگاه هوا را با دمیدن در بین کویل و در نوع مکنده، با مکش هوا از بین کویل، گرم یا سرد می کند. نوع مکنده حرارت بیشتری را می تواند عبور دهد.

توکار یا روکار بودن فن کوئل : یک واحد فن کوئل را می توان به صورت توکار (مخفی) و یا روکار (در معرض دید) طراحی و نصب کرد.مدل رو کار می تواند از نوع زمینی ، دیواری ، ایستاده و یا سقفی باشد که به یک بدنه مناسب جهت حفاظت آن نیاز است.
مدل توکار به صورت سقفی و کانال کشی شده انجام می شود و مزایای بیشتری دارد . اگر در کل ساختمان از سقف کاذب استفاده شده باشد، می توان از فن کوئل سقفی کاستی چهار طرفه استفاده کرد. در نوع کاستی با وجود سقف کاذب، فقط دریچه های هوا در معرض دید قرار می گیرند.
هواگیری فن کوئل به چه صورت انجام می شود ؟

اولین کاری که برای هواگیری فن کوئل باید انجام دهید پیدا کردن شیر هواگیری و مطمئن شدن از جریان داشتن آب در کویل حرارتی می باشد. سپس به آرامی شیر هواگیری را باز کرده تا جریان آب از لوله کویل تخلیه شود بعد از که جریان آب به صورت کامل تخلیه شد شیر هواگیری را ببندید.یکی از نکاتی که باید آن توجه کنید این است که اگر جریان آب پایدار نشد می تواند به علت رسوب و مسدود بودن لوله های کویل باشد.

در صورتی که دستگاه فنشما دچار این مشکل بود بهتر است که از تعمیرکاران با تجربه شرکت کاردان جهت رفع رسوبات کمک بگیرید  تا با شستشوی محفظه داخلی کویل رسوبات را از بین ببرند. اگر هوا به داخل کویل وارد شود سبب ایجاد سر و صدا می شود بنابراین اگر صدای غیر عادی زمان کارکرد دستگاه شنیده شد بدانید که باید سیستم را هواگیری کنید.