در این مقاله قصد داریم به معرفی کولر آبی بپردازیم؛ مواردی چون طرز کار، اجزا داخلی و انواع کولرهای آبی مورد بررسی قرار گرفته اند.
کولر آبی چیست؟
نوعی کولر است که با تبخیر آب، هوا را خنک میکند. هر چقدر آب در گردش داخل کولر آبی بیشتر باشد، قدرت خنک کنندگی آن هم بیشتر میشود. کولر های آبی مقدار انرژی مصرفی کمتری نسبت به سایر کولر ها دارند و بیشتر برای مناطق با آب و هوای گرم و خشک استفاده میگردند. به طور میانگین کولر آبی تا 20 درجه میتواند دما را کاهش دهد.
جالب است بدانید:
قدیمی ترین نمونه کولر آبی در جهان، بادگیر میباشد که هزاران سال پیش در ایران اختراع شده است.
چند نکته برای بازدهی بهتر که لازم است در نظر داشته باشید:
برای عملکرد بهتر، پیشنهاد میشود در یا پنجره را باز بگذارید تا هوا در جریان باشد.همچنین ساخت سایبان یا استفاده از حصیر به افزایش راندمان کمک میکند.
اجزای اصلی کولر آبی:
کانال خروجی کولر: این کانال بین دریچه هوا و برزنت قرار دارد. راندمان خنک کنندگی با محافظت این قسمت از تابش خورشید، افزایش می یابد.
کانال داخلی: در داخل کولر و در مقابل پروانه قرار دارد.
پروانه یا فن : از نوع آکسیال پلاستیکی یا فلزی و یا سانتریفیوژ ABS برای مصارف صنعتی میباشد.
بدنه کولر: از جنس ورق گالوانیزه میباشد که ضد زنگ و رنگ خورده است تا در برابر آب و هوا مقاوم باشد.
پارچه برزنتی: برای جلوگیری از انتقال لرزش های کولر، لازم است از برزنت سالم استفاده شود.
ناودان: روی هر یک از درپوش های کولر، مسیری برای ورود و توزیع آب وجود دارد که به آن ناودان یا ناودانی میگویند.
سه راه آب یا آب پخش کن: وظیفه ی تقسیم آب دریافتی از شیلنگ بر روی پوشال ها را بر عهده دارد.
پوشال: در دو مدل معمولی (الیاف چوب تراشیده شده درختان) و سلولوزی (کاغذ لانه زنبوری) وجود دارد. پوشال معمولی باید هر سال تعویض گردد زیرا به سرعت دچار خرابی میشود و مستعد کپک زدن میباشد. پوشال سلولوزی آب بیشتری را برای مدت طولانی تر درون خود نگه میدارد و راندمان آن بیشتر بوده و گران قیمت تر نیز میباشد. به طور میانگین پوشال سلولوزی را باید هر چهار سال یکبار تعویض کرد.
پولی: شامل دو پولی بزرگ و کوچک و تسمه رابط بین آنها میشود. دقت شود که هم راستا بودن دو پولی اهمیت فراوانی دارد.
یاتاقان و شفت: به کمک پولی و تسمه نیروی حرکتی را به پروانه میرساند.
شناور یا فلوتر: ثابت بودن میزان آب داخل مخزن کولر را کنترل میکند. در صورت کاهش سطح آب تشتک کف کولر مجددا از شیلنگ ورودی آب دریافت میکند.
کابل رابط: برق را از کلید به کولر منتقل میکند.
فیوز: جهت جلوگیری از خطراتی چون اضافه بار استفاده میگردد.
جعبه ترمینال: جهت ایجاد اتصال و به صورت عایق از بدنه کولر استفاده میشود.
کلید کولر: برای راه اندازی، کنترل دور و واتر پمپ کولر کاربرد دارد.
پمپ آب: آب را از مخزن به سه راه و سپس به ناودان هدایت میکند و دارای بدنه پلاستیکی میباشد.
الکتروموتور: از نوع دو دور (دو سرعته) میباشد و برای به چرخش در آوردن فن در کولر استفاده میگردد.
اجزا الکتروموتور:
راه اندازخازنی یا مقاومتی: با سیم پیچ موتور به صورت سری قرار میگیرد و فقط هنگام راه اندازی در مدار است و سپس توسط کلید گریز از مرکز از مدار خارج میگردد.
خازن اصلاح ضریب قدرت: از نوع روغنی که بر روی بدنه تعبیه میشود.
کلید گریز از مرکز: روی انتهای شفت نصب شده میباشد.
سیم پیچ راه انداز: با قرار گرفتن در مدار، زمینه لازم برای شروع به کار موتور را فراهم میکند.
سیم پیچ دور کند: در حدود 1000 دور بر دقیقه عمل میکند.
سیم پیچ دور تند: در حدود 1500 دور بر دقیقه عمل میکند.
طرز کار:
آب به وسیله الکتروپمپ به بالای پوشال هدایت شده و روی آن میریزد. با راه افتادن الکتروفن هوا از روی پوشال های مرطوب میگذرد و موجب تبخیر میشود.هوای خنک با رطوبت حدود 90 درصد از طریق کانال به داخل منتقل میگردد. محل قرارگیری دمنده میتواند در جهت های مختلفی باشد.
ظرفیت:
بر مبنای هوادهی و با مقیاس فوت مکعب در دقیقه (CFM)تعریف میشود. در ایران از 1500 تک فاز تا 13000 سه فاز موجود میباشد.
محاسبه ظرفیت:
حجم ساختمان را محاسبه کنید. در هر ساعت به طور متوسط 30 تا 40 حجم هوا باید تغییر کند.پس میتوان گفت در هر دقیقه نیمی از حجم هوا باید جایگزین شود.حجم هوای کلی ساختمان را تقسیم بر 2 کنید تا به ظرفیت مورد نیاز خود دست یابید.
از طریق متراژ نیز میتوان حدود وات مصرفی را مورد ارزیابی قرار داد:
برای 30 تا 50 متر 2300 وات
50 تا 60 متر 3500 وات
65 تا 120 متر 4900 وات
120 تا 155 متر 7000 وات.
مزیت کولر آبی، تامین هوای تازه سالم تر نسبت به سیستم های تهویه مطبوع میباشد. همچنین کولر های آبی به علت عدم استفاده از مبرد برای خنک کردن، بسیار سازگار با محیط زیست میباشند.
از معایب آن نیز میتوان به مصرف بالای آب (در حدود 200 لیتر) اشاره کرد.
باید در نظر گرفت که کولر آبی را میتوان به طور کلی به سه نوع پوشالی، سلولوزی و قابل حمل تقسیم نمود.
نکات مهم هنگام خرید:
در هنگام انتخاب کولر آبی به توان مصرفی، اندازه اتاق ها، مخزن آب، سرعت فن، سطح صدا، ضخامت بدنه و قابل حمل بودن یا نوع پایه ثابت توجه فرمایید.
همچنین نمونه های جدید تری وجود دارند که دارای نمایشگر دیجیتال،ریموت کنترل، تایمر، حالت اقتصادی و استارت نرم میباشند.
در هنگام خرید به گارانتی و خدمات پس از فروش توجه ویژه ای داشته باشید.
سرویس:
سرویس کولر آبی شامل تخلیه آن در شروع فصل سرما، بررسی پمپ آب، شستشوی کولر و حلزونی، کنترل و روغن کاری یاتاقان و پولی، تراز کردن شناور، تعویض تسمه، تعویض پوشال ها و سرویس و روغن کاری موتور قبل از راه اندازی میشود.
رسوب زدایی( رفع شوره)
با استفاده از جوهر نمک و مواد سفید کننده، سرکه های خانگی و تعویض مستمر آب کولر میتوان آن را شوره زدایی کرد.
